Laatst bijgewerkt op 31 juli 2025. . Aanvulling ? Klik hier.
Geloof niet alles wat je denkt ?

“Geloof niet alles wat je denkt” – Een neuropsychologische reflectie op mentale bevrijding
In een tijdperk van mentale overbelasting, chronische stress en cognitieve ruis, misinformatie, en complottheorieën is het een hele uitdaging. Werkbaar uitgangspunt is:”Zelf Nadenken”, niet alles geloven wat je hoort, ziet of leest. Een radicaal maar eenvoudig uitgangspunt staat hierin centraal: je gedachten zijn geen feiten, maar mentale constructies. Vanuit psychologisch en neurowetenschappelijk perspectief onderbouwt deze visie een beweging weg van cognitieve vereenzelviging en richting mentale flexibiliteit, emotionele regulatie en innerlijke rust.
1. Gedachten zijn verhalen, geen waarheden
Gedachten zijn geen objectieve weergaven van de werkelijkheid, maar subjectieve interpretaties. Dit principe sluit aan bij de cognitieve gedragstherapie (CGT), waarin gedachten worden beschouwd als hypothesen in plaats van feiten. Nguyen pleit voor het creëren van afstand tot deze gedachten — een proces dat in Acceptance and Commitment Therapy (ACT) bekendstaat als “defusie” [Hayes et al., 2006].
“Dient deze gedachte mij, of overheerst ze mij?”
Deze vraag herinnert eraan dat gedachten instrumenteel moeten zijn, niet dominant.
2. De valkuil van het ‘waarom’ – overanalyse als bron van lijden
Het menselijk brein is een probleemoplossend orgaan. Wanneer we emotionele pijn proberen te begrijpen of verklaren, versterkt dit vaak het lijden zelf. Nguyen suggereert dat overanalyse leidt tot cognitieve uitputting, iets dat ook wordt bevestigd in studies naar ruminatie bij depressie en angststoornissen [Nolen-Hoeksema, 2000].
“Niet alles hoeft begrepen te worden om losgelaten te kunnen worden.”
Loslaten wordt hier gezien als een vorm van mentale flexibiliteit, niet van cognitieve onverschilligheid.
3. Jij bent niet je gedachten – jij bent het bewustzijn eronder
Nguyen gebruikt een krachtige metafoor: jij bent de lucht, je gedachten zijn slechts het weer. Deze gedachte is in lijn met metacognitieve therapie, waarin het vermogen om je gedachten waar te nemen zonder erin mee te gaan een kernvaardigheid is [Wells, 2009].
Emoties en gedachten zijn voorbijgaand; bewustzijn is stabiel.
Door jezelf te identificeren met datgene wat observeert, ontstaat er ruimte tussen stimulus en reactie – de basis voor innerlijke vrijheid.
4. Aanwezigheid als tegenwicht voor overdenken
Men benadrukt het belang van aandacht voor het huidige moment – een benadering die ook centraal staat in mindfulness-based cognitive therapy (MBCT). Een gezonde dag invulling met activiteiten zoals fietsen, sporten of wandelen, maar ook dansen, lachen en lol hebben zijn veel belangrijker dan algemeen wordt aangenomen. Studies tonen aan dat bewuste aanwezigheid het werkgeheugen verbetert en stress vermindert [Kabat-Zinn, 2003].
“Het nu is de enige plaats waar rust bestaat; de rest is ruis.”
Door focus te verleggen naar directe ervaring – ademhaling, zintuiglijke waarneming – wordt het denken getemperd.
5. Zelfcompassie als neurologisch herstellende kracht
Nguyen positioneert zelfcompassie niet als zwakte, maar als een vorm van psychologische weerbaarheid. Volgens Kristin Neff’s onderzoek vermindert zelfcompassie cortisolniveaus en versterkt het de veerkracht bij tegenslag [Neff, 2003].
“Behandel jezelf zoals je een worstelende vriend zou behandelen.”
Zelfkritiek activeert het dreigingssysteem van de hersenen; compassie activeert het zorgsysteem – een biologisch tegenwicht.
6. Je hoeft niet “heel” te worden om goed genoeg te zijn
Nguyen wijst op de valkuil van de zelfhulpindustrie: de illusie dat je “kapot” bent en gerepareerd moet worden. In realiteit wijst psychologische acceptatie op het belang van het volledig omarmen van het huidige zelf als basis voor heling [Linehan, 1993].
Acceptatie is geen passiviteit, maar de meest eerlijke vorm van zelfrespect.
7. Vrijheid ligt in vragen, niet in controle
Controle over gedachten is een illusie. Wat mogelijk is, is het ondervragen van hun waarheidsgehalte. Deze techniek komt terug in cognitieve herstructurering, waar men leert irrationele overtuigingen kritisch te bevragen [Beck, 1979].
“Is deze gedachte waar? Wat is het bewijs?”
Elke vraag opent ruimte. In die ruimte ligt keuze. En in keuze ligt vrijheid.
Ervaringen Geloof niet alles wat je denkt :
Nee helaas, ik ben nog steeds niet van mijn klachten af. Ik ben inmiddels ruim 1,5 jaar van de medicatie af maar ervaar nog steeds klachten. Met Windows en Waves, het wordt gelukkig wel steeds minder heftig. Maar nog steeds angsten ook. Maar door toch vol te houden in een gezonde leefstijl en te letten op de dingen die echt belangrijk zijn heb ik nu wel weer mijn leven terug, en dat is me alles waard.
Conclusie
De boeken omtrent: Geloof niet alles wat je denkt zijn geen spirituele peptalk, maar praktisch, psychologisch onderbouwd pleidooien voor innerlijke vrijheid. Het nodigt uit tot metacognitief bewustzijn, aanwezig-zijn en zelfcompassie – drie elementen die volgens hedendaags hersenonderzoek bijdragen aan duurzame mentale gezondheid.
Bronnen Geloof niet alles wat je denkt
Geloof niet alles wat je denkt, Anne-Fleur van Haren – Ziekte & Verslaving
Nguyen, J. (2022). Don’t Believe Everything You Think.
Hayes, S. C., et al. (2006). Acceptance and Commitment Therapy: An experiential approach to behavior change.
Nolen-Hoeksema, S. (2000). The role of rumination in depressive disorders and mixed anxiety/depressive symptoms.
Neff, K. D. (2003). Self-compassion: An alternative conceptualization of a healthy attitude toward oneself.
Wells, A. (2009). Metacognitive therapy for anxiety and depression.
Kabat-Zinn, J. (2003). Mindfulness-based interventions in context.
Beck, A. T. (1979). Cognitive therapy and the emotional disorders.
Linehan, M. M. (1993). Cognitive-Behavioral Treatment of Borderline Personality Disorder.
Related:
https://jackjanssen.com/hyperbolisch-afbouwen-gabapentine-pregabaline/
https://jackjanssen.com/afbouwen-diazepam-afbouwschema-blues-valium/
https://jackjanssen.com/afbouwschema-alprazolam-xanax-withdrawal-schedule/
https://jackjanssen.com/afbouwen-lorazepam-afbouwschema/
https://jackjanssen.com/plaatjes-in-je-hoofd-autisme-verslaving/
https://jackjanssen.com/geloof-niet-alles-wat-je-denkt/
https://jackjanssen.com/tolerantie-voor-benzodiazepinen/
https://jackjanssen.com/week-en-dagboek-bijhouden/
https://jackjanssen.com/kindling-neuronale-sensitisatie/
https://jackjanssen.com/activiteiten-tapering-administratie/
https://jackjanssen.com/4-fasen-van-herstel-benzodiazepine-ontwenning/
https://jackjanssen.com/gids-gaba-neurotransmitter-neuroplasticiteit/
https://jackjanssen.com/windows-en-waves-afbouwen-benzodiazepines/
https://jackjanssen.com/effect-benzodiazepinen-op-slaapkwaliteit/
https://jackjanssen.com/neurobiologische-verklaring-paradoxale-klachten/
https://jackjanssen.com/benzodiazepine-afhankelijkheid/
https://jackjanssen.com/ashton-manual-2025/
https://jackjanssen.com/handleiding-zelf-medicatie-bereiden-tapering/